Giàn hoa thiên lý

 

Giàn hoa thiên lý lấy giống từ vườn nhà người bạn mấy năm trước, đến mùa hè này đã ra hoa đầu mùa độ mươi chùm nho nhỏ. Tôi hái hoa lý cùng vài nhánh bồ ngót tuốt ra vò nát nấu bát canh mời mẹ. Mẹ tôi thích ăn loại canh này (cũng như canh rau đay đỏ nấu riêu cua); Mẹ nhớ quê xưa Nam Định, hầu như nhà nào cũng có một giàn thiên lý trước ngõ, vừa đẹp mắt, vừa cho bóng mát vừa tỏa hương thơm. 

 

Hoa thiên lý thì tôi đã biết đến khoảng năm 10 tuổi khi đọc Hoa Thiên Lý, truyện ngắn và cũng là tác phẩm đầu tay của nhà văn Duyên Anh, một câu truyện ngắn rất xúc động về người mẹ của ông, bàng bạc những hình bóng quá khứ và kỷ niệm thời thơ ấu. “Mẹ tôi yêu hoa thiên lý như yêu chồng con”. Tôi còn nhớ câu văn mở đầu truyện, ông D.A. đã viết như vậy. 

 

 

Nhưng ngày đó tôi nhớ miền Nam đâu có hoa thiên lý như ngoài Bắc của mẹ tôi nên hoa thiên lý vẫn nằm trong trí tưởng tượng của cậu bé năm xưa cho đến hết tuổi thiếu niên, những melody êm ái của khúc dân ca nước Anh qua lời Việt tài tình của nhạc sĩ P.D. 

 

“Ôi! Giàn Thiên Lý Đã Xa“ (Chèvrefeuille Que Tu Es Loin) đã gợi lại tên một loài hoa dân dã nghìn trùng trở lại ...

“Tội nghiệp thằng bé cứ nhớ thương mãi quê nhà

Giàn thiên lý đã xa, đã rời xa ...”

Pauvre garçon qui pense au pays

Chèvrefeuille que tu es loin

Pauvre garçon que l’amour oublie

Un peu plus à chaque matin

 

Khi rời xa đất nước thân yêu, trên bước thiên lý, vạn lý tha hương rất nhiều năm, loài hoa ấy đã nở những bông đầu mùa trên miền đất lạ.

Tháng trước đây, người bạn đã gầy hoa thiên lý cho tôi, mang túi hoa đầu mùa nhà bạn qua biếu mẹ tôi lấy thảo vì bạn rất quý bà cụ. Cảm ơn bạn

Nguyen Cao Binh và những chùm hoa tình nghĩa vô song ấy.

Loài hoa ấu thời nghìn dặm năm xưa đã trở lại, rung động như buổi ban đầu, nay hoa đã nở sau vườn nhà tôi.

“ Nhà tôi ở cuối thôn Đoài

Có giàn thiên lý, có người tôi thương”

8/2020