Hướng Đạo Là Gì?

Đọc mấy chữ “Hướng Đạo Là Gì?” chắc chắn các bạn đoán rằng Hươu sẽ viết một bài về lịch sử Hướng Đạo, định nghĩa về Hướng Đạo, giải thích về nguyên lý và phương pháp của Hướng Đạo…vân vân và vân vân…

Không phải như thế đâu! Đầu đuôi câu chuyện như thế này: Hôm 22 tháng 9 Hươu và chị Nhạn Trắng bay sang Cali, mục đích là để thăm vợ chồng anh Hoàng Thái Lĩnh từ Việt Nam mới sang Mỹ ngày hôm trước (21 tháng 9). Anh Lĩnh dạo 65-66 sinh hoạt Hướng Đạo trong toán Sóng Việt (Tráng đoàn Nguyễn Trung Trực, đạo Cửu Long) ở Sài Gòn cùng với Hươu khi mấy anh em Trầm Ca từ Đàlạt về Sàigòn sinh hoạt, sau thành lập Phong Trào Du Ca. Tháng 7 năm 2009 anh Lĩnh lơn tơn cầm vé máy bay và visa ra phi trường Tân Sơn Nhất, sắp sửa leo lên máy bay thì bị các quan công an của nhà nước chxhcnvn chận lại đuổi về nhà. Năm nay các quan trả lại passport nên…Lĩnh xin visa đi Mỹ thăm thân nhân và du lịch. Sự thể là như thế và đó là lý do khiến Hươu và Nhạn Trắng có mặt tại Nam California hơn một tuần.

Thường thì mỗi khi sang Cali, vùng quận Cam hay cụ thể hơn là khu vực Little Sàigòn, Hươu nhắn tin cho anh chị em Toán Lư Sơn xin có một buổi họp mặt để gặp thăm anh chị em, đồng thời để trao đổi tin tức sinh hoạt cho nhau. Sáng 22 đi thì tối 21 nhận email của Nguyễn Bá Thành là toán trưởng Toán Lư Sơn với nội dung như sau: “Ngày mốt, thứ bảy, 23 tháng 9, con trai của em sẽ được nhận “Eagle Scout”, mời anh đến dự…địa điểm tại trường…Costa Mesa”. Thế là Hươu phải mang theo áo Hướng Đạo để mặc vào khi đến dự.

Anh Nguyễn Cửu Lâm, Trưởng kỳ cựu của liên đoàn Trường Sơn (cũng là trưởng xưởng sinh hoạt của TĐ Nguyễn Trãi) lái xế đón Hươu đến dự lễ trao đẳng
thứ Hoàng Kim và Đại Bàng cho các nam nữ Thiếu sinh liên đoàn Trường Sơn. Ngoài các Trưởng của liên đoàn và các Trưởng của Council của BSA và GSUSA, đến dự hôm đó Hươu thấy có các Trưởng Hồ Đăng, Trần Văn Lương, Nguyễn Trí Tuệ, Lê Đức Phẩm… rất đông phụ huynh và các em đoàn sinh. Đúng 10 giờ buổi lễ bắt đầu. Các Trưởng liên đoàn lần lượt giới thiệu thành tích và ngợi khen tinh thần các em trước khi gắn đẳng thứ Hoàng Kim và Đại Bàng. Các Trưởng của BSA và GSUSA cũng lần lượt lên ngợi khen và trao quà tặng. Trưởng Nguyễn Trí Tuệ thay mặt Hội Đồng Trung Ương HĐVN tặng bằng khen cho các em. Các Phụ huynh vui mừng và hãnh diện vì những thành tích đạt được của các con em. Hôm đó Nguyễn Bá Thành và bề trên rất vui. Được biết, đây là người con trai thứ hai của Nguyễn Bá Thành đạt được danh hiệu “Hướng Đạo Đại Bàng”. Chúc mừng toán trưởng Nguyễn Bá Thành và bề trên. 

Buổi họp mặt của Toán Lư Sơn tại một quán ăn ở đường Edinger @  Euclid vào lúc 6 giờ chiều thứ tư, 27 tháng 9. Hôm đó có mặt các anh chị Lý Nhật Hui, Nguyễn Bá Thành, Trần Bích Ngọc, Nguyễn Liên Hương, Trần Nghĩa, Bùi Tất Liêm, Trần Thu Hà, Nguyễn Nhật Tựu. Anh chị Nguyễn Thanh Oai, Phan Thị Nam, Nguyễn Cửu Lâm không đến được vì bận. Anh Trần Nghĩa tức Sếu Gan Lì ở tận Los Angeles đón vợ chồng Hươu tại Westminster. Anh cho biết anh phải rời nhà từ lúc 2 giờ vì nếu đi trễ hơn sẽ bị kẹt xe, có lúc phải mất hơn hai tiếng đồng hồ mới đến được thành phố Westminster. Vợ chồng Hươu rất cảm kích sự ưu ái và nhiệt tình của anh Sếu Gan Lì. Dạo tháng tư 2017 anh Sếu có tặng cho vợ chồng Hươu hai bức ảnh chụp bên mấy cây hoa anh đào sau vườn nhà của bốn cô Nhị Khê tại Bakersfield trông chẳng khác nào đang đứng dưới mấy cây anh đào ở kinh đô Nhật Bản. Gần 6 giờ, ba chúng tôi đã có mặt tại địa điển hẹn, vài phút sau đã thấy anh Bùi Tất Liêm tức Ngựa Nhiệt Thành đến. Nói thêm anh Ngựa này một chút…Hươu gặp anh Ngựa này trong một buổi sinh hoạt của liên đoàn Chí Linh vẫn thường họp và mỗi sáng chủ nhật tại một công viên trên đường Mac Faden và lần đó anh Ngựa ghi danh vào sinh hoạt với Tráng đoàn (chắc cũng nghe lời rủ rê của anh Ngựa Hoạt Bát và anh Sếu Gan Lì). Anh cũng có mặt trong buổi lễ bàn giao trách nhiệm Tráng trưởng giữa anh Ngựa Hoạt Bát và Hươu vào ngày 8 tháng 1 – 2017. Nghe anh Báo Bền Chí Đặng Quốc Thắng kể khi sang Cali dạo tháng 5 thì Ngựa Nhiệt Thành và anh Báo Bền Chí  nhìn nhau thấy quen quen…nhưng không ai dám bày tỏ với ai…cho đến khi trở lại nhà mới biết rằng Báo và Ngựa cùng học chung lớp chung trường ở cái thuở rất xa xôi tại thủ đô Sàigòn ngày nào, anh Ngựa ngồi bàn trên, anh Báo ngồi bàn dưới.... Gặp Ngựa Nhiệt Thành lần này anh cũng kể y chang như vậy. Cũng cần nhắc đến một nhân vật nữa của Toán Lư Sơn. Đó là chị Trần Bích Ngọc tên rừng là Voi Nhanh Nhẹn. Hươu đã gặp chị ở trại họp bạn Thẳng Tiến VIII tại Riverside  tháng 6 – 2006 khi chị đến dự Ngày Họp Mặt Tráng Đoàn Nguyễn Trãi và có chụp nhiều hình kỷ niệm với Tráng Đoàn. Hươu cũng biết chị Bích Ngọc sinh hoạt với hội nữ Hướng Đạo tại Sài Gòn từ đầu thập niên 60. Chị có mối liên lạc thân thiết với các chị trong Toán Nhị Khê. Khi gặp lại chị trong buổi sinh hoạt Trưởng Niên tháng 9 – 2016 và buổi sinh hoạt Toán Lư Sơn thì được chị cho biết rằng chị đã xin gia nhập Tráng đoàn từ dạo  Thẳng Tiến VIII nhưng không hiểu vì lý do gì cho đến hôm nay chị mới được ới đi sinh hoạt. Chỉ có trời mới biết lý do tại sao. Gặp lại là vui rồi…phải không chị Ngọc…

Ngựa Nhiệt Thành với bộ râu mép…

Chị Voi Nhanh Nhẹn cầm máy ảnh sẵn sàng chộp…

Toán Lư Sơn còn nhiều nhân vật Rừng rất lạ nhưng xin hẹn lần khác sẽ kể. Giờ xin kể tiếp chuyện ở California cuối tháng 9 vừa qua. Buổi họp mặt với Toán Lư Sơn tối hôm đó cũng là dịp hàn huyên chuyện “Hướng Đạo” lẫn “Hướng Đời” triền miên khó dứt. Có một điều mà Hươu tui hơi thắc mắc là mỗi lần Hươu có mặt bên Nam Cali là y như rằng được mời ra quán Cơm Tấm Trần Quý Cáp. Thắc mắc thế thôi!

Ngựa và Sếu

Hồng Hạc và Hải Âu

Voi và Nhạn

Thành và Ngựa

Ngựa và Hươu

Nguyễn Nhật Tựu (bên phải)

Mỗi lần có dịp sang California, ngoài việc gặp gỡ anh chị em tráng sinh Nguyễn Trãi, Hươu còn dành thời gian để thăm viếng một số Trưởng mà Hươu đã có dịp sinh hoạt chung trước năm 1975 tại Sàigòn, trong số đó có Trưởng Nhật Tiến và Trưởng Đỗ Quý Toàn. Trưởng Nhật Tiến năm nay đã 81 tuổi và Trưởng Đỗ Quý Toàn 78.

            Số là Hươu mới liên lạc được với một cựu tráng sinh tráng đoàn Bạch Đằng vài tháng trước khi sang Cali. Đó là chị Phạm Thị Hường. Khi sang Cali thì vợ chồng Hươu và Nhạn gặp chị Hường trong buổi họp mặt Du Ca để đón anh Hoàng Thái Lĩnh từ Việt Nam và Hươu từ Texas (xin đọc bài Họp Mặt Du Ca trên Blog của TĐ Nguyễn Trãi). Chúng tôi có hẹn cùng đi ăn trưa vào ngày 29 tháng 9, sau đó sẽ kéo nhau đến thăm anh Nhật Tiến tại nhà ở thành phố Garden Grove. Dùng cơm trưa xong Hường gọi cho anh Nhật Tiến, một lần, hai lần, ba lần…điện thoại reo nhưng không ai bắt phone. Hươu cũng gọi hai lần ba lần và cũng im re. Đang có ý định lái xe đến thẳng nhà anh Nhật Tiến (sợ anh bịnh không nghe điện thoại) thì Nhạn Trắng nhìn vào một bàn ăn bên trong và nói…Anh Nhật Tiến ngồi kia kià…nhưng Hươu không tin nên không đưa mắt nhìn vào trong…mãi cho đến khi chị Đan Thanh (ca sĩ ngày xưa, chị của Hường, cũng rất thân với vợ chồng Hươu Nhạn) thấy hai cô ca sĩ Phương Hồng Quế, Ngọc Đan Thanh ngồi ở chiếc bàn mà Nhạn Trắng đã chỉ. Và rồi…khi nhìn vào thấy đúng là anh Nhật Tiến cũng vừa mới vào trước đó vài phút như Nhạn Trắng đã thấy. Thế là gặp nhau tại quán ăn. Mọi người đều mừng rỡ chuyện trò tíu tít. Hươu và Nhạn nhiều lần ghé thăm anh Nhật Tiến nhưng Hường và chị Đan Thanh đây là lần đầu gặp lại anh sau tháng tư 1975. Chị Đan Thanh tuy không đi Hướng Đạo nhưng thỉnh thoảng cũng có đến sinh hoạt và đi trại chung, thấy chị và Hường đều khỏe, chúng tôi thật sự mừng. Ngoài anh Nhật Tiến chúng tôi còn gặp cả chị Nhật Tiến tức nhà văn Đỗ Phương Khanh và Bùi Nhật Tùng, con anh Nhật Tiến cũng là tráng sinh ngày xưa của tráng đoàn Bạch Đằng. Hôm đó anh chị Nhật Tiến đi ăm cơm cùng gia đình. Chuyện trò, chụp ảnh kỷ niệm và anh chị Nhật Tiến trở lại bàn ăn với gia đình.

Hươu, Nhạn Trắng, Hường, Anh Nhật Tiến, Chị Đỗ Phương Khanh, Ca sĩ Đan Thanh

Hươu đinh ninh sẽ gặp anh chị Đỗ Quý Toàn ở Đêm Họp Mặt Du Ca tối thứ năm (28 tháng 9) nhưng hôm đó anh chị không đến được vì bận việc. Có ý định sẽ ghé báo Người Việt để thăm anh nhưng rồi chuyện ngẫu nhiên lại đến nên gặp được cả anh lẫn chị. Vào tối thứ sáu chị Quyên (tức Trưởng Hà Dương Thị Quyên, một cựu ủy viên trong Hội Nữ Hướng Đạo Việt Nam trước 1975) gọi nói chuyện với Nhạn Trắng và có nhã ý mời vợ chồng Hươu sáng thứ bảy (tức sáng hôm sau) ghé nhà anh chị để ăn sáng uống cà phê. Thấy nhà anh chị ở cách nhà Hươu đang trọ không xa, mặc dầu khác thành phố nhưng chỉ khoảng 5 phút lái xe. Tám giờ Hươu và Nhạn có mặt, thấy anh Toàn đang nhặt đám lá rụng trên bàn ghế đặt sau sân nhà (đi vào lối sau), chị Quyên cũng đã sửa soạn gì đó để đón hai người em lâu ngày không gặp. Lần gặp chị gần nhất ở trại họp bạn Thẳng Tiến VIII tại Riverside – California 2006. Còn anh Toàn thì Hươu vẫn gặp tại báo Người Việt mỗi khi sang Cali. Nhắc lại những chuyện cũ về Hướng Đạo, về Du Ca, về chương trình Hè 65, chương trình Phát Triển Sinh Hoạt Học Đường như một thời vàng son của tuổi trẻ. Chị Quyên ăn mặc rất đơn sơ và chị lẫn anh Toàn vẫn thường xuyên đến dự các khóa các lớp Thiền. Anh chị đều khỏe và chuyện trỏ vui vẻ ân cần như ngày nào.

            Anh Toàn pha cà phê vừa xong mang ra để ở bàn ngoài sân sau thì chị Quyên cũng đã làm xong mấy đĩa bánh bèo theo lời chị là loại bánh bèo chị làm rất nhanh, không cần bột, không cần khuôn đổ gì cả…Thưởng thức cà phê bánh bèo thật ngon vào một buổi sáng trời Cali bắt đầu có hơi hướm của mùa thu chớm lạnh thật là một kỷ niệm thú vị khó quên.

Chuyến đi Cali ngắn ngày với mục đích chính là thăm bạn từ Việt Nam sang nhưng Hươu cũng đã dùng những khoảng thời gian còn lại để gặp thăm anh chị em tráng sinh và một sốt Trưởng từng quen biết.                                                                    
Câu chuyện tiếp theo: Đầu tháng 3 – 2017 Hươu có tổ chức một kỳ trại cho khoảng 50 cựu học sinh Đàlạt tại San Diego. Hôm đó có mời anh Đà Điểu Siêng Năng đang có mặt ở San Diego đến dự nhưng anh bận với bạn bè nên không đến được. Tối hôm đó Hươu gặp lại một người bạn Hướng Đạo cùng thiếu đoàn Lê Lợi, Đạo Lâm Viên. Đó là Đỗ Việt Anh tức nhà văn Đỗ Tăng Bí – em của Trưởng Đỗ Quý Toàn. Gặp lại, kể bao nhiêu chuyện xưa ngoài 50 năm, đặc biệt nhắc đến kỳ trại hè Nha Trang mà Hươu còn giữ được một hai tấm hình trắng đen đã loang lổ, phai màu vì thời gian. Hươu không nhận ra Đỗ Việt Anh trong hình nhưng khi gửi hình sang cho Việt Anh thì Viêt Anh cho biết Việt Anh lúc đó ngồi ở vị trí nào trong hình. Sang Cali lần này không có thời gian nên không gọi cho Việt Anh nhưng với hy vọng vợ chồng Việt Anh có mặt trong Đêm Họp Mặt Du Ca, sau mới biết hôm đó vợ chồng Việt Anh bận việc “đại gia đình” – chữ của Việt Anh. Khi trở lại Houston được vài hôm thì nhận được email của Việt Anh gửi lời thăm hỏi bệnh tình của cháu Hoàng Hương Trang kèm theo một tấm ảnh đen trắng chụp lúc thiếu đoàn Lê Lợi đang di chuyển trên đập Đồng Cam, Tuy Hòa với ghi chú như sau: “hình trại hè Nha Trang, đập Đồng Cam, Lê Lợi, Nhị Trưng từ 4 đến 12 tháng 6 – 1960 ”. Thêm một chi tiết: Để đi thăm đập Đồng Cam, Trưởng Nguyễn Trung Thoại “Ngựa Chịu Khó” lúc đó là quận trưởng Tuy Hòa đã cung cấp hai chiếc xe tải để đoàn làm phương tiện di chuyển. Thiếu trưởng của Hươu lúc đó là Trưởng Lê Thuần, thiếu phó là Trưởng Nguyễn Minh Hoàng (Sóc Tận Tâm).Trưởng Nguyễn Trung Thoại lìa rừng năm 2005 tại Canada và Trưởng Lê Thuần lìa rừng cuối thập niên 80 tại Hoa Kỳ. Đỗ Việt Anh ghi trong tấm hình…Lê Lợi, Nhị Trưng khiến Hươu mới nhớ là trong kỳ trại hè năm đó có cả nữ thiếu đoàn Nhị Trưng tham dự do các Trưởng Nông Kim Yến và Phan Thọ Lâm hướng dẫn. Trưởng Nông Kim Yến và Phan Thọ Lâm là hai Trưởng thành lập đơn vị nữ Hướng Đạo đầu tiên tại Đà Lạt. Trưởng Nông Kim Yến đã lìa rừng năm 1981 tại Sàigòn và Trưởng Phan Thọ Lâm hiện sống tại thành phố Houston.    

Nữ Hướng Đạo Đà Lạt

Trưởng Phan Thọ Lâm & Nông Kim Yến

 

Dưới chân đập Đồng Cam, tháng 6 – 1960 (ảnh của Hươu)

Đi trên đập Đồng Cam, tháng 6 – 1960 (ảnh của Đỗ Việt Anh)

Viết về Hướng Đạo, Hươu cứ lan man từ chuyện này sang chuyện khác, từ chuyện mới quay về chuyện cũ, từ chuyện gần ngược lại chuyện xa…Và những chuyện như thế…nếu gom lại…thì có thêm một chút định nghĩa “Hướng Đạo Là Gì?” như tựa bài đã ghi. Phải không các bạn? 

Hươu Hăng Hái,   Toán Lam Sơn